وضعیت کاندیداهای ریاست جمهوری پس از مناظره فرهنگی

مردم امروز مناظره فرهنگی کاندیداها را به نظاره نشستند. در این مناظره تغییرات ایجاد شده توسط سیما قابل لمس بود. الحق و الانصاف آقای روحانی بسیار خوب ظاهر شد. آنجا که گفت سفیر فرهنگی ما باید شجریان باشد، آنجا که در پاسخ جلیلی اعلام کرد قوه قضایه را متعاقد کردیم که پرونده های دانشجویان را از بین ببرد. آنجا که اعلام کرد افرادی که ادعای ساده زیستی داشتند به روزی گرفتار شدند.

اهم مطالب آقای روحانی:

 با گرامیداشت موسی ابن جعفر(ع) اسوه صبر و مقاومت و با گرامیداشت 15 خرداد و یاد امام راحل. مساله فرهنگ و آسیب های اجتماعی از مهمترین مسائل اجتماعی و ملی ماست. انقلاب ما اساسا یک انقلاب فرهنگی بود و امروز در زمینه فرهنگ آنچه مردم باید شاهد باشند.و نیستند. انقلاب ما انقلاب نور و اخلاق بود. آیا امروز در جامعه ما اخلاقی وجود دارد؟ بزرگانی در جامعه بودند و  هستند که مروج اخلاق بودند. وقتی در رسانه های عمومی سخنی گفته می شود که مردم آشکارا میدانند مبالغه است و آمار غیردقیق و نادرست است. افرادی از مسئولان به دیگران تهمت می زنند بدون اینکه حکم قضایی صادر شده باشد. الناس علی دین ملوکهم. وقتی افرادی که مسئولیت های سنگین دارند اخلاق را زیر پا میگذارند چه باقی می ماند؟ اعتماد عمومی از بین می رود و این همه چک های بی محل و اعتیاد هر روز آمارش زیاد می شود. حاشیه نشین ها زیاد می شوند. طلاق ها در یک سال گذشته 7 درصد رشد داشته. همه آسیب های اجتماعی با بررسی ما در مرکز تحقیقات استراتژیک کردیم رو به افزایش بوده برای اینکه مبنای فرهنگ صدمه دیده است؟ من در میان انواع راهکار های مختلف مهمترینش را تمرکززدایی میدانم. تا زمانی که فرهنگ ما دولتی است مسائل ما حل و فصل نخواهد شد. تا زمانی که به جای تعمیق به ترویج بپردازیم مسائل ما حل و فصل نمیشود. تا زمانی که دنبال کمیت باشیم و هر روز آمار بدهیم و حتی آمار تولید کنیم اما دنبال اثربخشی نباشیم مسائل حل نمیشود. دولت باید در فرهنگ سیاستگذار باشد و نظارت و حمایت کند. اولین حمایتش شفافیت مقررات و فضای امن در جامعه است اما باید کار را به صاحبان اصلی اش یعنی اصحاب هنر واگذار کنیم. 

 من فکر می‌کنم ما امروز مشکلات بسیار زیادی در بخش فرهنگ داریم که باید به آن بیشتر توجه کنیم. فضای فرهنگی ما برای فعالیت فرهنگی باید دارای امنیت باشد. ناامن بودن فضای فرهنگی باعث می‌شود اصحاب فرهنگ دغدغه‌های خاطری داشته باشند که بسیاری از آن بی‌مورد است و نگرانی از سانسور داشته باشند که برخی ضرورت ندارد و برخی را می‌شود حذف کرد. قوانین را می‌شود شفاف تدوین کرد تا اصحاب هنر بتوانند خلاقیت داشته باشند و در فضای ناامن خلاقیتی به وجود نمی‌آید تا ایده‌ای خلق شود و تبدیل به هنر و کالای فرهنگی قابل عرضه به جامعه شود. امنیت فضای فرهنگی برای ما مهم است.

نکته دیگر صیانت از باورهای دینی است که امروز مورد هجمه وسیعی قرار گرفته است. متاسفانه برخی مسئولین به جای اینکه باورهای دینی مردم را تقویت کنند در سال‌های اخیر به تضعیف آن پرداخته‌اند. هر مدیریت ناکارآمدی را به یکی از مقامات دینی یا نعوذ‌بالله به امام دوازدهم نسبت داده‌اند. امروز قشری‌گری و خرافات به نام دین در جامعه رواج پیدا کرده است. ما تا چه وقت می‌خواهیم این مسیر را ادامه دهیم. باید عقلانیت را در فهم مسائل دینی ترویج کنیم. ما باید رفتار دینی را ترویج کنیم و به سراغ باورها برویم. اینقدر بر بایدها تکیه نکنیم. هر روز یک بخشنامه و دستورالعمل صادر نکنیم. اگر باورهای دینی را تقویت کنیم مردم می‌دانند چطور فرهنگ را تقویت کنند زیرا می‌دانند فرهنگ، باور، زندگی و هنجار آنهاست. ما باید به صیانت ازباورهای دینی بپردازیم تا هم دین را از خرافات و افکار موهوم جدا کنیم و هم راه واقعی برای تقویت فرهنگی جامعه به ویژه فرهنگ ملی و دینی را در پیش بگیریم.

البته آقای عارف نیز مطالب خوبی مطرح کردند:

تسلیت رحلت آیت الله طاهری و گرامیداشت 15 خرداد و تسلیت شهادت امام معصوم. تبریک پیروزی تیم ملی فوتبال. فرهنگ و هنر جزو اولویت های من است. به طور طبیعی هم اجتماعی و هم فرهنگی جزو اولویت های من است. اول باید نگاه و نگرش به فرهنگ و هنر تغییر یابد. تصدی گری دولت باید به حداقل برسد در این زمینه. امور فرهنگی و هنر باید به اهل فرهنگ و هنر سپرده شود. نگاه ما مبتنی بر اعتماد است و فکر نکنیم با انتخاب یک مسئول فرهنگی مشکل فرهنگ و هنر ما حل می شود. فعالین فرهنگ و هنر کارمندان دولت نیستند که با بخشنامه و بودجه بخواهیم به تولید آثار فرهنگی و هنری به صورت دستوری وادار کنیم. فرهنگ و هنر بومی‌ترین محصولات ماست که باید استفاده کنیم. در تولید فیلم مقام اول منطقه را داریم اما در زیرساخت ها وضعیت خوبی ندارم.

باید در برنامه های توسعه مان فرهنگ و هنر و امور اجتماعی جایگاه ویژه داشته باشد. همانطور که در صحبت های روحانی اشاره کردم نگاه ما این است که تلاش در فرهنگ و هنر یک حق است و امتیاز نیست. قبلا فکر میکردند امتیاز است و حق نیست و هر وقت لازم باشد امتیاز را میگیرم. مانند حذف روزنامه ها و انتشار کتاب و جلوگیری از پخش فیلم و تعطیلی خانه سینما. به جای کنار گذاشتن برجستگان فرهنگ و هنر بر اساس سلیقه باید سعی کنیم از اینها به عنوان سفرای فرهنگی برای رساندن پیاممان به دنیا استفاده کنیم.

 آقای روحانی نکته جدی را مورد اشاره قرار دادند و آن بحث تمرکززدایی بود اما آیا با این کار نگاه قیم‌مابانه‌ای که دولت به مسائل فرهنگی دارد حل می‌شود یا خیر؟ آیا فعالیت در بخش‌های هنری را حق می‌دانید یا امتیاز؟ متاسفانه تا الان برخوردی که شده اینگونه بوده که این به عنوان یک امتیاز مطرح بوده بنابراین دولت به راحتی به خود اجازه می‌داد که این امتیاز را سلب کند. مثلا با یک روزنامه به دلیل چاپ یک مقاله و اختلاف سلیقه برخورد می‌شود و روزنامه تعطیل می‌شود، یا در مساله خانه سینما اختلاف سلیقه‌ای بین وزارت ارشاد و خانه سینما ایجاد می‌شود که باعث تعطیلی خانه سینما می‌شود. چه کار می‌کنید که بعد از تمرکززدایی این نهادهای مردمی بتوانند فعالیت‌یشان را در چارچوب قانون ادامه دهند؟

هر چند که در برنامه های قبلی به نظر بنده آقای عارف بهتر ظاهر شده بود ولی در این مناظره آقای روحانی روانتر ظاهر شد و پیش بینی حقیر این است که نظر مردم در مورد این مناظره به نفع آقای روحانی خواهد بود.